Tazyiq va zo‘ravonlik qurbonlarini himoya qilish bo'yicha islohotlar muhokama qilindi

Tazyiq va zo‘ravonlik qurbonlarini himoya qilish sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarga aniqroq ma’lumot berish uchun Nemolchi.uz tahririyatini qiziqtirgan masalalarni batafsil tushuntirish uchun Agentlikka taklif qildik. Ishtirokchilar soni ko‘p bo‘lgan tadbirlarda barcha masalalarni samarali muhokama qilish har doim ham iloji bo‘lavermaydi.

Qayd etishni istardikki, muhokamalar davomida bir qator masalalar, jumladan, shifoxona tez yordam bo‘limlarida birlamchi tibbiy yordam bo‘limlari qanday tashkil etilishi va faoliyat yuritishi, ularning hozirgi jihozlanish darajasi, jumladan, xavfsizlik, talablar bo‘yicha materiallar taqdim etildi va tushuntirishlar berildi. Ular uchun “Inson” tuman (shahar) ijtimoiy xizmatlar markazlariga psixolog va advokat xizmatlarini ko‘rsatish bo‘yicha ariza yoki ordersiz murojaat qilish imkoniyati; mavjud ijtimoiy normalar va stigma va boshqa masalalar haqida; nogironlar uchun ijtimoiy obyektlardan foydalanish imkoniyatini ta’minlash uchun qabul qilingan qurilish normalari va qoidalari mavjudligi haqida ham suhbat olib borildi.

Shu bilan birga, har qanday shaklda zo‘ravonlikka qarshi kurashish aholi, fuqarolik jamiyati institutlari va davlat organlari uchun umumiy bo‘lishi kerak, deb hisoblaymiz. Bu borada nodavlat notijorat tashkilotlarining bu boradagi faol ishtiroki Agentlik uchun muhim ahamiyatga ega.

Zo‘ravonlik holatlarini hisobga olish choralar ko‘rish, rejalashtirish va zo‘ravonlikdan himoya qilish tizimini takomillashtirishdagi yondashuvlarni ishlab chiqishning muhim shartidir. Zo‘ravonlik qurbonlari tez-tez murojaat qilayotgan yashash joyidagi uchastka militsiya xodimiga (profilaktika inspektoriga) murojaatlar qanday hisobga olinadi, degan savolga tuman IIB boshlig‘i ham, 102-xizmat ham barcha murojaatlarni ro‘yxatga olishi va hisobini yuritishi haqida tushuntirish berildi. Ichki ishlar organlari tizimida xizmat vazifalari va lavozim yo‘riqnomalarini to‘liq va sifatli bajarish masalasi dolzarb bo‘lib qolmoqda, ammo ma’muriy jarayonlarni bosqichma-bosqich raqamlashtirish bu boradagi amaliyotni yaxshilashi kerak.

Davlat organlari va tashkilotlarining asosiy vazifalaridan kelib chiqqan holda ko‘rib chiqilishi shart bo‘lgan qonun hujjatlariga muvofiq zo‘ravonlik va tazyiq qurbonlarini aniqlash va identifikatsiya qilish alohida dolzarb masaladir. Masalan, himoya orderini berishdan oldin jabrlanuvchi ham, tajovuzkorga ham aniqlash bo‘yicha choralar ko‘riladi. Bu ularning shaxsini va sodir etilgan zo‘ravonlikni aniqlashdan iborat. “Inson” markazida psixolog va huquqshunosning maslahat berish xizmatlarini ko‘rsatish uchun ijtimoiy ish metodologiyasiga muvofiq dastlabki va keyingi kompleks baholashni o‘tkazish zarur. Zo‘ravonlik qurbonlarini reabilitatsiya qilish markazi himoya orderi va individual reabilitatsiya dasturi mavjud bo‘lgan taqdirda respublika darajasida xizmatlar ko‘rsatadi.

Ijtimoiylashtirish masalasi Agentlik faoliyatida markaziy o‘rinni egallaydi va ko‘p jihatdan ijtimoiy xizmatlarning asosiy maqsadlari bilan bog‘liq bo‘lib, ular hozirda ishlab chiqilgan normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarida mustahkamlangan. Shunday qilib, keng ma’noda ijtimoiylashtirish masalalari fuqarolarning qonunda nazarda tutilgan ijtimoiy huquqlarini to‘liq amalga oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishni o‘z ichiga oladi. Xususan, davlatimiz tomonidan aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj toifalarining hayot sifatini oshirish, ularning jamiyat va davlat hayotida to‘liq ishtirok etishi uchun shart-sharoit yaratish, o‘zlarining asosiy hayotiy ehtiyojlarini mustaqil ta’minlash imkoniyatlarini kengaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Fuqarolarni og‘ir hayotiy vaziyatdan olib chiqish, kelajakdagi inqirozlarga qarshi turishini ta’minlash, huquq va imkoniyatlarini kengaytirish vazifalari ham ahamiyatsiz emas.

Davra suhbatida ishtirokchilarga birinchi navbatda Agentlik tomonidan ijtimoiy soha xodimlarini tayyorlash va ularning malakasini oshirish bo‘yicha ishlar olib borilayotgani hamda kelgusida manfaatdor vazirlik va idoralar uchun onlayn kurslar o‘tkazish rejalashtirilgani haqida ma’lumot berildi.